Mozazaury

==> Mozazaury (Mosasauroidea; gr. Mosa - Moza + sauros - jaszczur; "gad znad Mozy" od miejsca odkrycia) - gady morskie należące do rzędu łuskonośnych, czyli grupy obejmującej jaszczurki, węże i amfisbeny. Spośród współcześnie żyjących grup należących do łuskonośnych badacze wyróżniają waranowate lub węże jako najbliżej spokrewnione z nimi linie ewolucyjne. Mozazaury pojawiły się na początku późnej kredy około 100 milionów lat temu, a zaniknęły wraz z jej końcem 66 milionów lat temu na skutek wielkiego wymierania, które objęło także plezjozaury, pterozaury i nieptasie dinozaury. Cechy adaptacyjne przystosowujące mozazaury do morskiego trybu życia obejmują między innymi kończyny przekształcone w płetwy oraz ogon przekształcony w hipocerkalną płetwę ogonową będącą najistotniejszym źródłem lokomocji. Mozazaury były bardzo sprawnymi pływakami za sprawą wspomnianej płetwy ogonowej, a także dzięki gibkiemu kręgosłupowi umożliwiającemu znaczne zgięcia tułowia podczas płynięcia. Charakterystycznym elementem anatomicznym był również dodatkowy rząd zębów umieszczony na podniebieniu, służył on łatwiejszemu chwytaniu ofiary. Gady te żywiły się głównie rybami i mięczakami, choć okazjonalnie także mniejszymi gadami, w tym innymi mozazaurami. Z kolei ich skórę pokrywały łuski podobne do spotykanych u jaszczurek i węży. Prawdopodobnie występował u nich także przeciwcień, czyli ciemniejsze umaszczenie strony grzbietowej względem brzusznej, podobne do występującego u współczesnych delfinów. Do dziś nie ustalono, czy mozazaury były jajorodne, jak większość gadów, czy też żyworodne, jak plezjozaury oraz ichtiozaury. Mozazaury były szczytowymi drapieżnikami późnokredowych mórz, skąd wzięło się powszechne zainteresowanie nimi w kulturze popularnej. <======

Rekonstrukcja paleoartystyczna rodzaju Tylosaurus, źródło grafiki: https://discoverfossils.com/